Bursa: İslam ve kültürün buluştuğu şehir

Bursa, kültürel açıdan Türkiye’nin görülmesi gereken şehirler listesinde başı çekiyor bana göre. Ulu Camii‘sinden, Yeşil Türbe‘ye; Tophane‘den, Kapalıçarşı‘sına kadar birçok tarihi mekanı bünyesinde barındıran Bursa; Uludağ‘ın eteklerinde bir çiçek gibi konuşlanmış, 2 milyonluk kocaman bir aile olarak karşımıza çıkıyor.

Seyahat için yine sabahın erken saatlerinde yola koyulduk. İstanbul İDO Yenikapı Terminali‘nden kalkan feribotumuz, Bursa‘nın İDO Güzelyalı Terminali‘ne yaklaşık 2 saat içinde ulaşıyor.

Kendi halinde bir yer: Mudanya

İstanbul‘dan gelen feribot, sizi Bursa‘nın kendi halinde bir sahil ilçesi olan Mudanya‘nın Güzelyalı Mahallesi‘ne getiriyor. İDO Güzelyalı Feribot iskelesinin hemen arkasında, Bursa‘nın ilçelerine giden şehiriçi otobüslerin kalktığı peronlar bulunuyor. Fakat burda, Bursa‘nın merkezi olan Şehreküstü‘ne gitmek isteyenler için direkt otobüs alternatifi bulunmuyor. Bunun için önce Emek otobüslerine binmeniz ve daha sonra Bursaray raylı sistem hattına aktarma yapmanız gerekiyor. Yani Bursa‘nın merkezine doğru yaklaşık yarım saat süren bir yolculuk sizleri bekliyor.

Bursaray

Bursaray, yeni eklenen istasyonlarıyla birlikte Bursa‘nın merkezi sayılabilecek çoğu yerine ulaşan bir raylı sistem hattı.

Hat Arabayatağı‘ndan başlıyor, Acemler istasyonundan sonra ikiye ayrılıyor. Bir taraf Uludağ Üniversitesi‘nin kampüsüne giderken, bir taraf da Mudanya yoluna doğru gidiyor. Ayrıca şehirde Bukart isimli akıllı kart sistemi kullanılıyor.

Günübirlik Bursa Turu

Bursa‘ya gitmeyi planladığım yıllarda Google Earth üzerinden şehri keşfetmeye çalışıyordum. Bu araştırmalarım sırasında Bursa‘nın Kültürpark adında büyük bir doğal ortama sahip olduğunu gördüm. İnternetten fotoğraf araştırmalarım sonucunda çok güzel bir yer olduğunu zannetmiştim. Fakat gittiğimde durumun öyle olmadığını gördüm. Gezilebilecek doğal bir park, fakat abartılacak kadar bir güzelliğini pek göremedim şahsen. Bursalılardan ilk özrümü bu konuda almak istiyorum.

Buna rağmen, Kültürpark benzeri yerler olan Bursa Hayvanat Bahçesi ve Soğanlı Botanik Parkı‘nı beğendim diyebilirim. Bursa Hayvanat Bahçesi‘nde birçok canlı çeşidini görmek mümkün. Hayvanat Bahçesi’nin hemen yanında Soğanlı Botanik Bahçesi bulunuyor. Biraz bakım yapılması gerektiğini düşündüğüm bahçenin gerçek amacı bitki türlerini keşfetmek. Ama bahçe, bu özelliğini kaybetmiş ve şehir parkı olmaya yüz tutmuş gibi görünüyor. Bu yüzden botanik bahçe ünvanını boşuna taşıyor diyebilirim.

Bursalıların Heykel dediği, adını da tam meydanında bulunan heybetli bir Atatürk heykelinden aldığını düşündüğüm semtte, Bursa Büyükşehir Belediyesi‘nin açtığı hoş bir müze karşımıza çıkıyor: Bursa Kent Müzesi

Bursa Valiliği‘nin önündeki beyaz ve tarihi binanın içerisinde Bursa kültürüne dair güzel ipuçlarına ulaşabiliyorsunuz. Modern tarzda tasarlanan müzede, Bursa’nın zaman tüneline girmeniz mümkün olabiliyor.

Ve sıra geldi Bursa‘nın en önemli simgesi olan Ulu Camii‘ye. Mükemmel bir iç mimariye sahip olan Ulu Camii ziyareti, Bursa gezimin en keyifli anıydı. İçerisinde havuz şeklinde harika bir şadırvan barındıran cami, Bursa‘ya gidenlerin mutlaka görmesi gereken önemli bir yapı.

Benim en çok dikkatimi çeken ise caminin tam ortasındaki şadırvan oldu. Çünkü daha önce hiçbir camide bu şekil bir tasarım görmemiştim. Caminin iç mimarisine mükemmel bir görsellik katan şadırvanın, aslında Osmanlı Döneminde devlet işleri görüşürken dışarıya ve caminin diğer bölümlerine sesin ulaşmaması için yapıldığı söyleniyormuş. Ama her ne amaçla yapılmış olursa olsun, camiye müthiş bir görsellik katmış.

Bursa ticaretinin kalbinin attığı yer olan Tarihi Hanlar Bölgesi ve Kapalıçarşı, aktifliğiyle göz dolduruyor. Çok kalabalık olan bu tarihi ticaret bölgesi, Bursa halkı için adeta vazgeçilmez bir alışveriş mekanı olarak görülüyor. Birçok bölümden oluşan Kapalıçarşı‘nın, restorasyondan çıkan ve modern bir mimariyle tekrar yenilenen bölümünü ben daha çok beğendim.

Kapalıçarşı ve duyduğumuz meşhur hanlar aslında iç içeler. Buranın meşhur hanının, Koza Han olduğu söyleniyor. Ya da ben onun ismini daha çok duydum 🙂 Hepsi birbirine benzer olduğu için burada fazla vakit kaybetmeden Emir Han‘a da girdikten sonra listemdeki diğer mekanları keşif için tekrar yola koyuldum.

Hepsi birbirine çok yakın olan bu tarihi bölgeler arasında gidip gelmek çok zor olmuyor. Bundan dolayı bir sonraki durağımız Davutkadı‘ya uzanan bir nostaljik tramvaya sahip Cumhuriyet Caddesi oldu. Görüntü olarak Taksim‘in, ya da Kadıköy Bahariye‘nin bir benzeri diyebiliriz. Fakat mekanları birbiriyle kıyaslamak doğru olmaz. Çünkü Cumhuriyet Caddesi‘nin verdiğim örneklerde olmayan özelliği var. O da bazı bölgelerde dükkan tabelalarının standart olması. Normalde karmakarışık renklerden oluşması gerekirken, Bursa caddelerinin bazı bölgelerinde kahverengi üzerine altın sarısı yazılarla oluşan bir tabela sistemi var.

Yorucu bir yokuşa sahip olmayan şehrin merkezinde bir kale var deselerdi inanmazdım. Ama Bursa‘da böyle bir yer var. Çıkmak için hiç yorulmadığım Bursa Kalesi; size çok fazla bir kültürel birikim aktarmıyor esasında. Ya da bilgilendirici yazılar vardı da ben görmedim. Sadece meşhur bir Saltanat Kapısı var.

Kaleyi biraz geçince Tophane isimli yüksek bir semt karşımıza çıkıyor. Bursalıların Tophane Saat Kulesi dedikleri hoş bir simgesel anıt bulunduran semt, Bursa‘yı tepeden panoramik olarak görmenize de imkan tanıyor.

Bu semtin bir diğer önemi ise Osmanlı’nın kurucusu Osmangazi ve oğlu Orhangazi‘nin türbelerinin bulunması. Bu önemli tarihsel unsur,Bursa‘ya fazlasıyla değer katıyor diye düşünüyorum.

Siz deyin Paris‘teki Louvre Müzesi, ben diyeyim Mısır Piramitleri. Her şey denebilir. Çünkü Bursa‘nın merkezinde bu verdiğim örneklere benzeyen bir cam piramide sahip Zafer Plaza isimli bir alışveriş merkezi bulunuyor. Şehrin bir diğer önemli AVM’si ise Bursa‘nın Kent Meydanı. Ve daha büyük ve lüks bir proje için de Torunlar GYO‘nun yaptığı Korupark projesine göz atabilirsiniz.

Şimdi bu yazımı yaşı büyük bir yetişkin okuyorsa kesin diyeceği laf şudur: Kapalıçarşı ve Hanların yanında, bunlar tırt kalır 🙂

Biliyorsunuz ki Bursa, Türkiye’nin kış turizmi için büyük bir öneme sahip olan Uludağ‘ın eteklerine kurulmuş bir şehir. Haliyle şehrin su ihtiyacını da Uludağ‘dan gelen doğal kaynaklar karşılıyor. Bundan ötürü şehrin çoğu yerinde çeşmeler görebilmeniz mümkün. Hepsinin suyu da oldukça lezzetli!

Bursa’nın otomobil sanayisinde gelişmiş bir şehrimiz olduğunu bilmeyen yoktur diye düşünüyorum. Tam da böyle bir şehre yakışan bir müze yapılmış. TOFAŞ Anadolu Arabaları Müzesi, öncelikli olarak araba meraklılarının görmesi gereken bir yer. Çünkü burda Türkiye‘nin üretilen ilk Murat 131‘ini canlı canlı görmeniz mümkün.

Restorasyondan da geçen müzede bir de Sanat Galerisi bulunuyor. Bu sanat galerisi ise arabadan farklı olarak saatler üzerine kurulmuş. “Bursa’da Zaman” sözünü kanıtlayacak derecede değerli ve anlamlı bir yer. Görsel açıdan da çok doyurucu olduğunu söylemeden de geçemeyeceğim 🙂

Hedefimde aslında Uludağ‘a teleferikle çıkmak da vardı. Fakat yeni teleferik projesi kapsamında mevcut teleferiği kapatmışlar. Bu yüzden Uludağ hayalim de bir başka bahara kaldı. Ayrıca çok yorulduğum için de Yeşil Türbe‘ye gidemedim. Oralara da bir başka seferimde gitmek umuduyla yazımı burada noktalıyorum.

Eğer Bursa‘ya gidecek zamanınız varsa, mutlaka gidin ve görün. Eğer giderseniz de meşhur Bursa İskender‘ini yemeden dönmeyin. İstanbul‘dan en rahat ulaşım için İDO feribotlarını tercih etmenizi tavsiye ederim.